Un doño di trabou ta prosesá hopi dato personal di su empleadonan. Hopi bes, e datonan akí ta wardá den un fail di empleado. Un doño di trabou tin mag di traha un fail di empleado solamente si esei ta nesesario pa kumpli ku un akuerdo di trabou òf un nombramentu komo ámtenar. I ora e hasi esei, e tin ku tene kuenta ku privasidat di su empleadonan.
Lei di protekshon di dato personal BES ta fiha e kondishonnan pa traha fail di empleado. E doño di trabou:
E regla prinsipal ta ku, den bo fail di empleado, bo doño di trabou tin mag di registrá solamente e datonan ku ta nesesario pa kumpli ku meta di e fail di empleado.
Den bo fail di empleado, bo doño di trabou ta warda e datonan ku e tin mester pa por kumpli ku e akuerdo di trabou ku el a sera ku bo. Un bon fail di empleado ta kontené tur dato aktualisá ku bo doño di trabou por usa komo base pa e desishonnan ku e tuma tokante bo.
Por ehèmpel, oumento di salario òf retiro
Algun di nan ta dato ku bo doño di trabou tin mester pa por kumpli ku sierto deber fihá den lei, manera pago di impuesto i prima. Algun otro ta importante pa, por ehèmpel, su maneho di personal.
Bo doño di trabou tin mag di inkluí, entre otro, e siguiente datonan den bo fail di empleado:
En prinsipio, bo doño di trabou no tin mag di inkluí dato médiko den bo fail di empleado.
Relato di kòmbersashon di evaluashon i funshonamentu
Bo doño di trabou no tin nodi di pone relato di kòmbersashon di evaluashon i funshonamentu den bo fail di empleado. Por warda e relatonan akí apart tambe, serka bo hefe direkto, pasobra e tipo di relato ei ta pa un meta spesífiko i p’esei no ta kai outomátikamente bou di atministrashon di personal.
Bo doño di trabou tin mag di inkluí dato tokante rasa den bo fail di empleado solamente si esei ta nesesario pa por identifiká bo òf pa apliká un maneho di preferensia (diskriminashon positivo).
Identifikashon
Tin bes, no ta posibel pa identifiká bo sin usa dato tokante bo rasa, por ehèmpel si bo doño di trabou tin hopi empleado den servisio i ke verifiká nan identidat promé ku nan subi tereno di trabou.
Den un kaso asina, bo doño di trabou por duna tur su empleadonan un karnèt ku nan potrèt ariba, pa laga nan pasa. Por konsiderá bo potrèt riba bo karnèt komo un dato tokante rasa, ya ku por dedusí bo rasa a base di e potrèt.
Maneho di preferensia
Sí bo doño di trabou ke duna preferensia na empleado di sierto grupo étniko òf kultural minoritario (diskriminashon positivo), podisé e tin ku inkluí dato tokante nan pais di nasementu òf di nan mayor- òf abuelonan den nan fail di empleado. Tin mag di hasi esei solamente si e personanan en kuestion no entregá un opheshon por eskrito.
Si bo no ke pa bo doño di trabou registrá bo datonan ku ta tokante bo rasa, bo por ophetá na kualke momento. Bo no tin nodi di bisa pakiko. Bo doño di trabou tin ku stòp di prosesá bo datonan ku ta tokante bo rasa mesora.
Tin mag di hiba un maneho di preferensia solamente ora por proba ku un grupo ta den un situashon ménos privilegiá. Ademas, ta temporalmente so bo doño di trabou tin mag di apliká un maneho di preferensia, te na momento ku esei no ta nesesario mas.
Solamente persona manera bo hefe direkto òf empleado di departamento di asuntu di personal tin akseso na bo fail di empleado, anto solamente te asina leu ku ta nesesario pa nan por kumpli debidamente ku nan tareanan. Ademas, nan tin ku kumpli ku e deber di sekresia fihá den Lei di protekshon di dato personal BES.
Deber di sekresia ta enserá ku e empleadonan ku tin akseso na bo fail di empleado tin deber di no divulgá e datonan personal di bo ku tin den e fail. E úniko kaso den kua esei no ta konta ta si lei eksigí pa nan divulgá sierto informashon òf ora esei ta nesesario pa nan por kumpli ku nan tarea.
Reglamento di akseso na fail di empleado
Den un organisashon, tin bes tin reglamento spesífiko tokante ken tin akseso na fail di empleado. Por ehèmpel, por disidí ku ta solamente hende ku a pasa un screening (èkstra) por tin akseso na fail di empleado.
Sí, e tin mag. Pero bo doño di trabou no tin mag di destruí e fail original riba papel te ora ku el a kaba di regla un bon sistema di protekshon pa e fail digital.
Lei di protekshon di dato personal BES ta fiha sierto eksigensia tokante protekshon di fail di empleado, tantu digital komo riba papel. Por ehèmpel, bo doño di trabou tin ku sòru pa solamente un kantidat limitá di persona tin akseso na bo fail di empleado.
Ademas, pa un fail digital tin mester di otro tipo di medida di siguridat ku den kaso di un fail riba papel, por ehèmpel, un ‘firewall’ komo medida di siguridat den kaso ku e sistema di informashon di personal ta konektá ku internèt. Esei por ta e kaso por ehèmpel si ta ofresé e empleadonan e posibilidat di wak nan fail di empleado via internèt.
Pa determiná bo kompensashon di gastu di transporte, bo doño di trabou no tin mag di usa mas dato ku ta nesesario. Bo doño di trabou mester sa solamente e adrès kaminda bo ta biba.
Bo doño di trabou no tin mag di pidi, por ehèmpel, pa e mira e kontrato di kompra òf di hür di bo bibienda, pasobra e kontrato ta kontené otro informashon (di karakter personal) ku no ta relevante pa determiná bo kompensashon di gastu di transporte. E adrès ku ta aparesé den bo fail di empleado òf un ekstrakto di registro sivil ku ta menshoná bo adrès mes ta sufisiente pa bo doño di trabou por hasi esei.
Esei ta dependé di e tipo di dato. Lei ta eksigí di bo doño di trabou pa e warda algun di e datonan den bo fail di empleado durante sierto tempu. Por ehèmpel, e datonan di atministrashon di salario ku ta relevante pa impuesto, e tin ku warda shete aña despues ku bo sali for di servisio, i bo doño di trabou tin ku warda deklarashon di impuesto riba salario (loonbelasting) i durante sinku aña despues ku boso relashon di trabou terminá.
Pa sierto di e datonan den bo fail di empleado no tin nada fihá den lei tokante kon largu tin ku warda nan. Pa e datonan ei, generalmente e plaso pa warda nan ta dos aña despues ku boso relashon di trabou terminá. Si promé ku esei ya e datonan no ta nesesario mas, bo doño di trabou tin ku eliminá nan mesora.
Algun dato asina ta: relato di kòmbersashon di evaluashon i funshonamentu, akuerdo di trabou i kambio hasí na esakinan, korespondensia tokante nombramentu, promoshon, bahamentu di puesto i retiro, sertifikado i dato atministrativo tokante ousensia.
Warda dato mas tempu
Bo doño di trabou por warda dato di bo komo (èks) empleado mas tantu tempu den kaso ku e (taba)tin un konflikto laboral ku bo, òf si tin un kaso andando den korte.
E tin mag di hasi esei den kaso ku e organisashon ku bo ta traha p’e bai fayit, si tin un fushon entre e i otro organisashon, òf den kaso ku un otro organisashon atkirié. Pero pa protegé bo privasidat, den un kaso asina bo doño di trabou tin ku kumpli sí ku e siguiente kondishonnan:
Si, bo por. Bo tin derecho di wak den bo fail di empleado. Tambe bo por pidi pa laga koregí sierto dato ku tin den bo fail di empleado òf saka nan afó.
Akudí den promé instansia na bo doño di trabou. Si bo doño di trabou no reakshoná òf si bo no ta satisfecho ku su reakshon, bo por presentá bo keho na bo sindikato.
Bai korte
Bo por bai korte tambe. Den korte bo por apelá na e derechonan ku bo tin a base di Lei di protekshon di dato personal BES. Bo por pidi hues, por ehèmpel, pa e prohibí prosesamentu di bo datonan personal, reparashon di e konsekuensianan (negativo) òf pago di daño i perhuisio
Nò, ora bo inskribí esei no tin mag. Ta te despues e uitzendbureau tin mag di pidi bo un kopia di bo dokumento di identidat i hinka esei den bo fail.
E uitzendbureau por hasi esei na momento ku bo kuminsá traha realmente p’e. E ora ei e uitzendbureau lo sera un akuerdo di trabou ku bo.
E uitzendbureau tin mag di kontrolá bo identidat sí. P’esei e empresa tin mag di pidi bo mustra nan bo dokumento di identidat. Pa mas informashon, wak Dokumento di identidat.
Nò, ora bo inskribí, un uitzendbureau no tin mag di hasi bo pregunta tokante bo salú. Tampoko e no tin mag di hasi pregunta tokante bo ousensia debí na malesa den pasado.
Nò, e no tin mag. Si bo mèldu ku bo ta malu, e uitzendbureau no tin mag di puntra kiko presis bo ta sinti ni dikon.
Tur loke bo uitzendbureau tin mag di puntra ta ki dia bo ta pensa ku lo bo ta bèk na trabou i ki sorto di (otro) trabou sí bo por hasi ainda.
Nò, e no tin mag. E echo ku bo ta bisti paña di kabes ta bisa algu di bo konvikshon religioso.E uitzendbureau no tin mag di pone esei den bo fail.
Bo konvikshon religioso òf religion ta un asina yamá dato personal spesial, meskos ku dato tokante, por ehèmpel, bo rasa òf estado di salú. E datonan akí ta delikado. Un organisashon no tin mag di usa dato personal spesial, a ménos ku lei ta ofresé base pa hasi un eksepshon.
Screening tin mag solamente si esei ta nesesario pa e funshon ku bo ta bai desempeñá trahando pa otro organisashon (komo uitzendkracht), por ehèmpel un funshon relashoná ku kuido di mucha.
Asta si e screening ta nesesario, ainda e uitzendbureau tin ku kumpli ku e siguiente kondishonnan (fihá den lei):
Pa mas informashon, wak Screening.
Si e uitzendbureau a screen bo riba petishon di e doño di trabou ku bo ta bai traha p’e komo uitzendkracht, i e screening a saka na kla sierto dato penal, por ehèmpel ku bo tin un ‘strafblad’, e uitzendbureau tin mag di duna e doño di trabou (e kliente) e datonan akí solamente den kaso ku esei ta nesesario.
Nò, e no tin mag di sa. E departamento di atministrashon di salario di e uitzendbureau so tin mag di sa, pues bo intermediario nò.
Un uitzendbureau tin ku kumpli ku lei pa loke ta wardamentu di dato di e empleadonan ku ta traha via nan. Lei di impuesto, entre otro, ta fiha diferente plaso pa warda dato.
Bo uitzendbureau tin mag di warda bo datonan solamente si esei ta nesesario, por ehèmpel debí ku lei ta fiha un plaso durante kua mester warda nan. Si esei no ta nesesario (mas), e uitzendbureau tin ku destruí bo datonan.